Zaterdag 18 april 20:00 – Oud Katholieke Kerk, Bagijnhof 21, Delft
Het Delftse koor Messa di Voce brengt een programma met madrigalen van Monteverdi over liefde en verdriet, maar ook een loflied op de zingende nachtegaal als parabel. De Italiaanse teksten worden deels a capella gezongen en deels door klavecimbelspel van Renske Ligtmans begeleid. Het koor staat onder de bezielende leiding van Oude Muziek specialist en klavecinist Karel Smagge.
Van harte welkom op dit lenteconcert in een van de mooiste kerken van Delft aan het Bagijnhof op zaterdag 18 april (toegang €8/€6 inclusief programmaboekje en consumptie)
Toelichting op het programma:
De eminente organist en componist Girolamo Frescobaldi (1583-1643), organist van de Sint Pieter te Rome schreef in het voorwoord van een editie met toccata’s dat die gespeeld moesten worden zoals men toen madrigalen zong, dan weer langzaam, dan weer snel, naarmate de tekst en/of de muziek daartoe aanleiding gaf. Vrije expressie dus, weliswaar precies genoteerd, maar tempo en uitvoering hingen af van het vernuft en begrip van de uitvoerder(s). Zijn tijdgenoot Claudio Monteverdi (1567-1643) had net zo goed kunnen schrijven dat zijn madrigalen moesten worden uitgevoerd zoals men toen toccata’s speelde. En toch was die algemene manier van uitvoeren voor die tijd modern, net als de manier van componeren, met onvoorbereide dissonanten en lastige intervallen zoals o.a. de verminderde kwint, die diabolo in musica werd genoemd.
Zijn vroege madrigalen waren in eerste instantie bedoeld om aan het hof van Mantua door professionele zangers te worden uitgevoerd. Het feit dat ze ook werden uitgegeven betekent dat amateurzangers zich ook bezig hielden met het zingen van madrigalen. De latere boeken met echte solomadrigalen zijn echter zo lastig qua zangtechniek dat die niet door ons zullen worden uitgevoerd. Dat wil niet zeggen dat de meer reguliere en vroegere vijfstemmige madrigalen heel eenvoudig zijn voor de uitvoerders. Er zijn nog genoeg problemen op het gebied van balans, expressie en intonatie over. Daarbij verwijs ik naar de bovenstaande opmerking van Frescobaldi. Het moge duidelijk zijn dat Monteverdi hier een aanzet gaf aan het componeren in
de stilo moderno, de toen moderne stijl, waarvoor hij van de kant van de muziektheoreticus Artusi ernstige kritiek te verduren kreeg. Monteverdi had echter die moderne stijl nodig om zijn verdriet om de dood van zijn vrouw en de dood van zijn belangrijkste zangeres in het hofensemble uit te drukken in de Sestina (een serie van 6 madrigalen). De serie van 5 madrigalen met als thema Silvio horen bij een arcadisch toneelspel van Guarini, een van de meest sensuele dichters uit de 16de eeuw. Enkele losse madrigalen ronden het programma af.